Rozwiązania technologiczne zwiększające efektywność procesów wzbogacania w eksploatacji złóż tytanowo-cyrkonowych

Oleksii LOZHNIKOV; Borys SOBKO; Artem PAVLYCHENKO

doi:10.29227/IM-2023-01-07

Oleksii LOZHNIKOV DUT Dnipro University of Technology, Institute of Nature Management, Department of Surface Mining, Dmytro Yavornytsky ave. 19, Dnipro, Ukraine http://orcid.org/0000-0003-1231-0295
Borys SOBKO DUT Dnipro University of Technology, Institute of Nature Management, Department of Surface Mining, Dmytro Yavornytsky ave. 19, Dnipro, Ukraine http://orcid.org/0000-0001-9533-5126
Artem PAVLYCHENKO DUT Dnipro University of Technology, Institute of Nature Management, Department of Ecology and Technology of Environmental Protection, Dmytro Yavornytsky ave. 19, Dnipro, Ukraine https://orcid.org/0000-0003-4652-9180

DOI: https://doi.org/10.29227/IM-2023-01-07

Słowa kluczowe: górnictwo odkrywkowe, złoża tytanu i cyrkonu, technologia górnicza, wzbogacanie rudy, minerały towarzyszące

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu efektywnego wykorzystania minerałów towarzyszących przy zagospodarowaniu złóż rud tytanowo-cyrkonowych. Ponieważ złoża osadowych rud tytanowo-cyrkonowych mają duże powierzchnie, setki milionów ton masy wydobywczej podczas ich eksploatacji przekształcane są w formacje antropogeniczne. Z całej masy wydobywczej zaledwie 1% po wzbogacaniu jest wykorzystywane do produkcji tytanu metalicznego, reszta skał wydobywczych składowana jest na hałdach jako odpady poflotacyjne. Wykorzystanie zasobooszczędnych rozwiązań technologicznych przy zagospodarowaniu tych złóż pozwala na uzyskanie iłów, glin i piasku jako kopalin towarzyszących. Mogą być one stosowane do produkcji wyrobów z cegły, piasku formierskiego i budowlanego, warstw podkładowych w budownictwie oraz materiałów kosmetycznych. Znaczna część skał piaskowych i ilastych w złożach tytanowo-cyrkonowych jest w stanie wymieszanym i nie może być efektywnie wykorzystana bez dodatkowego rozwiązania technologicznego, dlatego jest umieszczana na składowiskach odpadów poflotacyjnych. W artykule przedstawiono przesłanki rozwiązań technologicznych oszczędzających zasoby, które w procesie wzbogacania rud tytanowo-cyrkonowych pozwalają na oddzielenie skał ilastych od piasku w obrębie wyrobiska, co pozwala na uzyskanie dodatkowych ilości komponentów tytanowo-cyrkonowych i minerałów towarzyszących dla budownictwa oraz na zmniejszenie powierzchni gruntów, wymaganej pod lokalizację składowisk odpadów poflotacyjnych.